Nowotwór piersi - odżywianie wspomagające leczenie

Zdrowy styl życia, w tym odpowiednie odżywianie nie tylko może uchronić przed nowotworem piersi, ale również odgrywa ważna rolę w procesie leczenia. Z badań wynika, że nieprawidłowe odżywianie jest przyczyną ok. 35% nowotworów. Głównym winowajcą jest przede wszystkim wysokoprzetworzona żywność i siedzący tryb życia.

PROFILAKTYKA

Aby zapobiegać chorobom nowotworowym wypracuj zdrowe nawyki żywieniowe i bądź aktywny fizycznie. 11 zdrowych nawyków, które warto wprowadzić w życie:
1. JEDZ REGULARNIE, 4-5x dziennie, o stałych porach, bez podjadania
2. UROZMAICAJ SWÓJ JADŁOSPIS, jedz zgodnie z Piramidą Zdrowego Żywienia. Podstawą żywienia powinny być nieprzetworzone produkty zbożowe, a także warzywa i owoce.
3. UNIKAJ produktów wysokoprzetworzonych (np. dania typu Fast Food, dania gotowe instant, słone przekąski, słodycze). Czytaj etykiety, aby lepiej rozumieć, co znajduje się w składzie produktu.
4. OGRANICZ SPOŻYCIE SOLI, CUKRU, zrezygnuj z produktów zawierających tłuszcze utwardzone, konserwanty, barwinki i aromaty
5. WYBIERAJ ZDROWE SPOSOBY PRZYRZĄDZANIA POTRAW: gotowanie, pieczenie w folii, duszenie, unikaj smażenia
6. PIJ DUŻO WODY, nie pij słodzonych napojów gazowanych
7. ZREZYGNUJ Z NIEZDROWYCH UŻYWEK: papierosy, alkohol, napoje energetyzujące, nadmiar kawy
8. BĄDŹ AKTYWNY FIZYCZNIE – ok. 1 godziny dziennie bądź w ruchu, najlepiej na świeżym powietrzu
9. WYSYPIAJ SIĘ
10. Regularnie wykonuj badania profilaktyczne
11. Unikaj stresu i dbaj o dobre relacje z ludźmi

ODŻYWIANIE WSPOMAGAJĄCE LECZENIE

Właściwa dieta wzmacnia układ odpornościowy, dzięki czemu chroni organizm przed szkodliwymi skutkami ubocznymi stosowanej terapii. Osoby chore powinny zadbać, aby ich dieta pokrywała zapotrzebowania na wszystkie niezbędne składniki odżywcze, a także dostarczała wystarczającą ilość energii. Zdarza się, że jest to trudne, gdyż chorzy poddani terapii przeciwnowotworowej mają problemy z apetytem, często występują u nich mdłości i wymioty, a także podrażniona śluzówka.
Każdorazowo szczegółowe zalecenia dietetyczne powinny być ustalane indywidualnie, w zależności od stanu odżywienia pacjenta i współistniejących problemów.

Ogólne wskazówki

1. Dieta powinna być lekkostrawna. Stosuj najczęściej gotowanie, duszenie i pieczenie w folii. Smażenie jest przeciwwskazane, gdyż takie potrawy są ciężkostrawne. Również niewskazane są produkty wędzone, gdyż mogą zawierać szkodliwe dla zdrowia substancje.
2. Dieta powinna zawierać wystarczającą ilość białka – białko pełni wiele funkcji, m.in. wspomaga system immunologiczny (odpornościowy). Dobre źródła białka to ryby, chude mięso, jaja, nabiał, suche nasiona roślin strączkowych, orzechy, migdały i pestki
3. Dieta powinna zawierać substancje wspomagające leczenie tj. antyoksydanty (przeciwutleniacze) oraz flawonoidy, obecne w warzywach i owocach
4. Dieta powinna składać się z produktów jak najbardziej naturalnych, o ile to możliwe z upraw i hodowli ekologicznych
5. Produkty w diecie powinny być świeże, zwróć szczególną uwagę na możliwość wystąpienia pleśni.
Produkty, które powinnaś ograniczyć lub zupełnie wyeliminować z diety:
- tłuszcze nasycone (żółte sery i pleśniowe, serki topione, śmietana, tłuste mięsa i wyroby mięsne tj. kiełbasy, parówki, pasztety, wędliny)
- tłuszcze utwardzone (margaryny twarde, słodycze, chipsy, dania typu instant, kostki rosołowe)
- cukier, syrop glukozowy (słodycze, słodzone płatki, gotowe desery, słodzone napoje, przetwory i konserwy mięsne)
- dodatki chemiczne, szczególnie konserwanty, barwniki i aromaty (przetwory mięsne, słodycze, herbaty aromatyzowane, dania gotowe typu galaretka, kisiel, budyń, gotowe desery)
- czerwone mięso, wędliny
- wyroby wędzone, także wędzone ryby
- potrawy grillowane i smażone
Produkty, które powinnaś wprowadzić do swojego jadłospisu:
- warzywa i owoce – jedz je do każdego posiłku, gdyż zawierają korzystny błonnik i przeciwutleniacze (antyoksydanty) wpływające korzystnie na regenerację organizmu, do których zaliczamy beta-karoten oraz witaminę C. Im bardziej będzie kolorowo na Twoim talerzu tym lepiej.
- rośliny krzyżowe / kapustne (kapusta, brukselka, brokuł, kalafior) – mają właściwości ochronne w przeciwdziałaniu nowotworom i zapobiegające powstawaniu przerzutów. Powinny być spożywane regularnie w przypadku dobrej tolerancji
- czosnek, cebula – zawierają liczne składniki z grupy polifenoli o działaniu przeciwutleniajacym. Dodawaj je jak najczęściej do potraw
- nieprzetworzone produkty zbożowe tj. grube kasze, naturalne płatki, chleb pełnoziarnisty jedz kilka razy dziennie.
- ryby jedz 2-3 razy w tygodniu. Są źródłem Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych (NNKT, które wzmacniają odporność
- siemię lniane, olej lniany, orzechy i pestki – źródło NNKT i witaminy E (przeciwutleniacz). Dodawaj je do potraw.
- zieloną herbatę (bez dodatku aromatów i bez cukru), która jest źródłem polifenoli o działaniu przeciwnowotworowym pij kilka razy dziennie.

Dodatkowe wskazówki:

1. Wybieraj owoce i warzywa sezonowe, rosnące lokalnie, gdyż w innym przypadku jest ryzyko, że zawierają szkodliwe substancje np. konserwanty lub pozostałości po środkach ochrony roślin. Zimą jedz warzywa korzeniowe, kiszonki i warzywa mrożone. Świeże warzywa zawsze myj pod bieżącą wodą, a jeżeli nie masz pewności, czy nie były pryskane koniecznie obieraj i najlepiej przed użyciem mocz w wodzie z dodatkiem cytryny.
2. Pozbądź się nadmiaru tkanki tłuszczowej jest niekorzystny. W przypadku wystąpienia nadwagi lub otyłości wskazane jest zmniejszenie masy tkanki tłuszczowej poprzez zastosowanie zasad zdrowego żywienia o nieznacznie obniżonej kaloryczności. Jeżeli masa ciała jest prawidłowa (BMI w granicach 28,5-25) nie odchudzaj się. W przypadku niezamierzonej utraty masy ciała poinformuj o tym lekarza.
3. Zapobiegaj niedożywieniu. Często terapie stosowane w chorobie nowotworowej powodują brak apetytu, nudności i wymioty, inne problemy z przyjmowaniem pokarmów jak utrudnione gryzienie i połykanie, co najczęściej skutkuje chudnięciem i ogólnym osłabieniem organizmu. Jest to niebezpieczne, gdyż organizm w trakcie terapii potrzebuje dodatkowej dawki energii i ważnych składników odżywczych, aby walczyć z chorobą.
Kilka wskazówek, jak radzić sobie z najczęstszymi problemami związanymi z jedzeniem?
Brak apetytu – jedz często, ale małe porcje. Jedz produkty lekkostrawne (najlepiej gotowane), takie na jakie masz ochotę (z wyłączeniem produktów niepożądanych)
Problemy z gryzieniem i połykaniem – spożywaj posiłki w postaci papkowatej lub półpłynnej
Zła tolerancja niektórych produktów – wyeliminuj produkty, które źle tolerujesz, ale w to miejsce wprowadź inne, które pokryją zapotrzebowanie na składniki odżywcze np. mięso zastąp nasionami roślin strączkowych (fasola, groch, soczewica, ciecierzyca), mleko zastąp jogurtem.
Nudności i wymioty – poza stosowaniem leków przeciwwymiotnym, które w razie potrzeby zleci lekarz, staraj się jeść i pić powoli, dobrze przeżuwając. Ssij kostki lodu, pomocne mogą też być cukierki miętowe. Unikaj słodyczy, potraw ciężkostrawnych, napojów gazowanych. Po posiłku odpoczywaj w pozycji siedzącej, unikaj leżenia. Gdy wystąpią nudności oddychaj głęboko i powoli, zastosuj techniki relaksacyjne, aby odwrócić swoją uwagę.

Nowotwór piersi